Muziek Studie: De basisprincipes van analoog opnemen

Het klinkt als een open deur, maar men zegt het niet voor niets. Zangers of instrumentalisten moeten goed opgewarmd en op hun gemak zijn om optimaal te kunnen presteren. Instrumenten, van vleugels tot gitaren, moeten gestemd zijn. Zelfs een drumstel moet je stemmen om de kit te laten matchen met de track. 

Akoestiek 

Veel studio’s hebben asymmetrische muren en plafonds. Dat is om reflecties en ophoping van lage frequenties te voorkomen. Hoeken van 90 graden zijn vaak afgeplat met bass traps. Ook de muren hebben vaak speciale akoestische panelen hangen om reflecties te verminderen en een zo puur mogelijke klankoverdracht te krijgen. Sommige grotere studio’s hebben verschillende plekken in hun studio voor een levendiger geluid met meer reflecties, of een zo droog mogelijk geluid voor een cleane opname. De plaatsing van het instrument is belangrijk voor de uiteindelijke sound. 

Microfoonkeuze en plaatsing 

Een goede studio beschikt over high-end microfoons die de thuisproducer of thuisstudio niet zal hebben. Groot-membraan microfoons, tube mics, ribbon mics. Allemaal microfoons met eigen klank en karakters. Het is belangrijk om een goed beeld te vormen hoe de track uiteindelijk zal klinken. Met de microfoonkeuze kan je het instrument al in een bepaalde richting sturen. 

Misschien nog wel belangrijk dan de microfoonkeuze, is hoe ze geplaatst worden. Vaak helpt het om zelf naast het instrument te gaan staan als de muzikant er op speelt. Waar het voor jou het mooist klinkt, zal dat voor een microfoon ook zo zijn. 

Ga je dichter bij voor een close geluid, of ga je verder weg zodat je de akoestiek van de studio kan laten meespelen? 

Patching en signal flow 

Grotere studio’s maken doorgaans gebruik van patch panelen. Via deze panelen kan je bepalen waar het opgenomen signaal heen gaat. Je kan het signaal rechtstreeks naar de console sturen, maar je kan er ook voor kiezen om externe preamps of outboard gear zoals compressors te gebruiken. 

Console 

Voor het geluid in de studio computer belandt, gaat het eerst door de console heen. De console heeft zijn eigen effectensectie, van preamps, tot gates, compressors en EQ’s. Met de preamp bepaal je hoe hard het geluid binnenkomt. Preamps van goede kwaliteit kan je gebruiken om het signaal te kleuren. Dat doe je door de gain open te draaien zodat de preamps tegen oversturen aan gaan. Met de gates, compressors en EQ’s kan je het geluid al bewerken voor je het opneemt. Vaak probeer je de keuzes subtiel te houden, want er is geen mogelijkheid om iets ongedaan te maken. 

En dan 

Als de track ten slotte is opgenomen begint eigenlijk het werk voor de track pas. Je hebt gezorgd dat het brongeluid op een zo mooi mogelijke manier is overgebracht naar de DAW. Het is nu aan de producer of mixing engineer om er een track van te maken. 

Om meer te lezen over muziekstudies en hoe u het proces van het ontwikkelen, creëren en verfijnen van opgenomen muziek kunt verbeteren, bezoekt u onze kennis basis pagina over muziekstudies.

Songwriting: Arrangeren een pop liedje

Goeie popsongs liggen makkelijk in het gehoor en lijken soms heel simpel te zijn, maar niets is minder waar. Een goeie popsong schrijven is nog niet zo makkelijk. Het is echt een kunst om liedje ‘makkelijk’ te laten klinken. Het is de juiste combinatie van de tekst, de hooks en de productie. 

Tekst 

Het is overbodig om te zeggen dat een goeie tekst nodig is om tot een goed popliedje te komen, dat snapt iedereen wel. Maar hoe schrijf je die dan? Allereerst is het belangrijk om te schrijven in een taal waarbij jij je prettig voelt. Niets is zo vervelend om niet uit je woorden te komen. Als je bijvoorbeeld heel graag een Franstalig liedje wilt schrijven, maar de taal nog niet zo goed beheerst kun je overwegen om de tekst misschien eerst in je moedertaal op papier te zetten. Als de basis dan staat, kun je het proberen terug te vertalen naar het Frans. 

Daarnaast is het geen overbodige luxe om clichés te mijden. Het zijn dingen die je al té vaak hebt gehoord in liedjes, als jij ze ook nog eens gaat gebruiken kunnen mensen er al snel zat van worden. Zorg er dus voor dat je origineel bent. Heb je daar moeite mee? Lees dan de tips en tricks in het artikel over ‘Lyrics’. 

Hooks 

Hooks zijn specifieke stukjes uit een liedje die bij de luisteraar in het hoofd blijven rondspoken en waardoor ze het liedje niet snel vergeten. Hooks kunnen verschillende dingen zijn; tekstuele slimmigheidjes, melodische hoogstandjes, herkenbare ritmes of vernieuwende producties. 

Bij tekst wordt dit ook wel eens de ‘tagline’ genoemd. Dit is een woord of zin in het refrein die er vaak uitspringt. Het kan worden herhaald door het refrein heen, of juist op het einde het refrein afsluiten. Met regelmaat vind je die ‘tagline’ ook terug als titel van de song. 

Andere soorten hooks zijn bijvoorbeeld de drumsolo van Phil Collins in ‘In The Air Tonight’ of de piano in ‘Angels’ van Robbie Williams. Hooks hoeven dus niet per se verstopt te zitten in de tekst of zanglijn. 

Productie en arrangement 

Tijdens het schrijven van een (pop)song moet je goed nadenken over de structuur. De meest gebruikte structuur is ‘Verse – Pre – Chorus – Verse 2 – Pre 2 – Chorus 2’, eventueel nog gevolgd door een bridge en chorus. 

Tegenwoordig hoor je nog weinig intro’s, en als die er al is, dan is het zeer kort. De ervaring leert namelijk dat de tegenwoordige consument niet het geduld meer heeft om het intro af te luisteren en skipt dan ook vaak al snel naar het volgende nummer als het te lang duurt. Maak dus snel je punt. Ook wel vaak gezegd: ‘don’t bore us, get to the chorus’. 

Muziek Studie: Jouw rechten

Als je eenmaal wat professioneler aan de slag gaat als songwriter of producer is het handig om te weten welke rechten er zijn binnen de muziek. Ook op de Wisseloord Academy wordt hier veel aandacht aan besteed. Het is belangrijk om te weten waar jij recht op hebt en hoe jij dit vast moet leggen. 

Muziekrecht kun je simpel gezegd opsplitsen in twee soorten rechten. Het auteursrecht en het naburig recht. 

Het auteursrecht (ook wel ‘copyright’) komt toe aan de schrijver(s) van een originele compositie. Als jij dus een nieuw liedje schrijft in je eentje, dan heb jij 100% recht op het auteursrecht van dat desbetreffende liedje. Dit recht leg je vast bij een auteursrechtenorganisatie, in bijvoorbeeld Nederland is dat Buma/Stemra of SACEM in Frankrijk. 

Het naburig recht (ook wel ‘masterrecht) komt toe aan de uitvoerende artiest(en) en de producent van het liedje. Onder uitvoerende artiest(en) vallen de hoofdartiest van het liedje en de muzikanten die (gedeelten van) het liedje hebben opgenomen, denk aan bijvoorbeeld een gitarist, een drummer of een pianist. De producent is de partij die ervoor zorgt dat de productie tot stand kan komen. Dit recht leg je in bijvoorbeeld Nederland vast bij Sena.

Let op dat je van een liedje zowel auteursrecht als naburig recht kan hebben. Dit kan zo zijn als je bijvoorbeeld zelf de artiest én schrijver bent van een liedje. 

Muziekrechten kunnen best ingewikkeld zijn, bijvoorbeeld bij ‘samplen’. Dit is het gebruiken van een stukje audio van een al eerder uitgebracht nummer. Als je dit verwerkt in een nieuw nummer kun je dit niet zomaar zonder overleg releasen. Check altijd wie de rechthebbenden zijn van dit stukje audio en neem contact op met de desbetreffende partijen. Zij moeten eerst toestemming geven voordat jij dit daadwerkelijk mag gebruiken. Vaak gaat dit ook gepaard met het (gedeeltelijk) afstaan van auteursrecht, maar dit verschilt per deal. Dit geldt ook voor ‘remixen’. 

Als je een publishing- of platendeal aangeboden krijgt, check dan altijd het contract goed voordat je het tekent. Dat klinkt heel logisch, maar veel mensen tekenen te snel uit enthousiasme zonder door te hebben wat ze daadwerkelijk hebben getekend. Er bestaan advocaten en onafhankelijke partijen die gespecialiseerd zijn in muziekrecht. Laat je altijd goed informeren en wees niet bang om in gesprek te gaan met de betrokken partijen over je contract. Een samenwerking moet goed voelen voor beide partijen. 

Om meer te lezen over muziekstudies en hoe u het proces van het ontwikkelen, creëren en verfijnen van opgenomen muziek kunt verbeteren, bezoekt u onze kennisbank over Muziek Studies.

Muziek Studie: De basis van muziektheorie

Muziektheorie vertelt je waarom muziek werkt zoals het werkt. Het legt de structuur onder jouw favoriete tracks bloot en legt uit waarom het doet wat het doet. 

Muzikanten gebruiken muziektheorie om met elkaar te kunnen communiceren over hun muziek, zodat ze met dezelfde woorden een universele taal kunnen spreken. 

Om de basis van muziektheorie onder de knie te krijgen, hoef je geen academische- of conservatoriumopleiding te volgen. Je kan dit prima zelf onder de knie krijgen door de theorie toe te passen op je eigen praktijk. 

Muziektheorie kan je ruwweg in drie blokken opdelen: 

Melodie: dit kan een vocal zijn, maar ook een gitaarsolo, of een synth hook 

Harmonie: akkoorden en akkoordprogressies 

Ritme: dat wat je laat dansen 

De eerste twee zijn flink met elkaar verweven en hebben beiden te maken met toonladders: 

Toonladders zijn vaste opeenvolgingen van hele en halve toonafstanden, zeg maar de bouwblokken van een melodie. Een toonladder is bepalend voor het karakter van een song. Je gebruikt ze vaak al intuïtief zonder dat je beseft dat het een toonladder is. 

De twee bekendste ladders zijn de majeur- en de mineur ladder, maar er zijn er vele anderen met hun eigen eigenschappen. 

Als je twee noten uit een toonladder tegelijk speelt krijg je al een akkoord. De toonladder is dus bepalend voor de akkoorden die je gebruikt. Elke toonladder kent zijn eigen groep akkoorden. 

Ritme bepaalt de puls van een track. Zonder ritme kan je onmogelijk een goede melodie schrijven. Net als je DAW is muziek vaak opgedeeld in maten. De lengte van je maat wordt bepaald door de maatsoort. Dit zegt nog niets over tempo, dat doet je BPM. Het zegt wel iets over hoe het ritme in je maat is opgebouwd. Een vierkwartsmaat (of 4/4) is de meest gebruikte maatsoort. Maar wist je dat er ook genoeg muziek bestaat in andere maatsoorten? 

Muziektheorie verklaart hoe muziek is opgebouwd, maar het gaat nooit iets nieuws creëren. Muziektheorie bepaalt de regels waar jij als de artiest weer vanaf mag wijken. 

Om meer te lezen over muziekstudies en hoe u het proces van het ontwikkelen, creëren en verfijnen van opgenomen muziek kunt verbeteren, bezoekt u onze kennisbank over Muziek  Studies.

Muziek Studie: Ritme

Om gedenkwaardige melodieën te schrijven is het goed als je weet hoe ritme werkt en hoe je het kan gebruiken in je tracks. 

Ritmes kunnen snel ingewikkeld worden, maar als je een paar basisbegrippen kent kom je al een heel eind. 

De meeste muziek is op een systematische manier onderverdeeld in tijdseenheden: maten. Deze maten volgen elkaar op in een vooraf afgesproken tempo. Althans, dat is de theorie. 

In de praktijk is ritme een groove, samenspelen. Het is hoe de muziek zich door de tijd beweegt. 

Om de duur van een noot te noteren, is er ritmenotatie. 

Een hele noot geeft de langste waarde weer. Deze kan worden onderverdeeld in halve noten, kwarten, achtsten, zestienden en zo verder. 

Een halve noot duurt de helft van een hele noot. Een kwartnoot duurt de helft van een halve noot, een achtste de helft van een kwart enzovoorts. 

Deze noten kunnen elkaar in elke willekeurige volgorde opvolgen om verschillende ritmes weer te geven. 

De meeste muziek heeft een onderliggende puls die het tempo aangeeft. Deze puls kan je onderverdelen in maten. In westerse muziek gebruiken we een maatsoort om aan te geven hoe deze onderverdeling is gemaakt. 

De puls wordt weergegeven als een soort breuk. Die breuk geeft het aantal noten aan per maat, en in welke noot de teleenheid is. 

De meest gebruikelijke maatsoort is een 4/4 maat. Een 4/4 maat heeft 4 accenten in een maat, en die accenten worden geschreven als kwartnoten. Een 4/4 maat heeft 4 kwartnoten. 

Er zijn uiteraard veel meer maatsoorten mogelijk. Denk aan de track Tolerate it van Taylor Swift: die is geschreven in 5/4, waarbij er is 5 accenten in een maat zitten. Of aan Nothing Else Matters van Metallica: in 6/8. Een 6/8 maat heeft 6 accenten van de lengte van een achtste noot in elke maat. 

Om contrastrijke ritmes te schrijven is het belangrijk als je het verschil tussen lichte en zware maatdelen kent. 

Een 4/4 maat heeft doorgaans het zware maatdeel op de eerste en op de derde tel. Denk aan waar bij een simpele beat de kick en de snare zitten. KICK – hat – SNARE – hat, of EEN – twee – DRIE- vier. 

Een 3/4 maat heeft het zware maatdeel alleen op de eerste tel. EEN – twee – drie – EEN – twee – drie. 

Elk ritme kan worden onderverdeeld in groepjes van twee of drie. 

Door te spelen met accenten náást zware maatdelen creëer je ritmisch contrast en benadruk je de backbeat. 

Het helpt enorm om te begrijpen hoe ritmische structuren in elkaar zitten. Als je een ritme niet meteen begrijpt, schroom niet om je handen er bij te pakken het simpelweg te klappen. Ritme is fysiek, net als dansen. Je moet het voelen, en hoe meer je het voelt, hoe beter je wordt. 

Terug

Muziek Studie: Uitgevers

Als je als songwriter en/of producer een carrière wilt maken in de muziek, veel sessies wilt doen en eventueel wilt gaan schrijven voor én met andere artiesten, dan kom je wellicht uiteindelijk uit bij een publisher (uitgever). Bij de Wisseloord Academy Businessclasses zal je veel publishers ontmoeten; ze komen vertellen wie ze zijn, wat hun werk inhoudt en wellicht kun je ze wat van je muziek laten horen. In dit artikel nemen we je alvast kort mee in de wereld van publishers zodat je goed voorbereid de businessclass ingaat! 

Wat doet een publisher? 

Een music publisher is een uitgever van muziek die de rechten beheert van de getekende songwriters en producers. Het gaat hierbij dan om de auteursrechten en niet om de masterrechten. Wat deze rechten zijn, lees je in het artikel over ‘Jouw Rechten’. 

In het kort: een publisher regelt voor de songwriter sessies en briefings met en voor artiesten die opzoek zijn naar nieuwe muziek. Daarnaast kan dit ook om bijvoorbeeld film- of reclamemuziek gaan. Zodra hieruit een release komt en het royalty’s begint te genereren is het aan de publisher om ervoor te zorgen dat dit allemaal juist geadministreerd wordt. In ruil voor deze werkzaamheden krijgt de publisher een contractueel vastgelegd vast percentage van de royalty inkomsten. 

Waarom tekenen bij een publisher? 

Het tekenen bij een publisher heeft een aantal voordelen. Publishers hebben vaak belangrijke connecties en mogelijkheden die jij niet hebt. Denk aan contacten met grote labels en artiesten. Als zij op zoek zijn naar nieuwe muziek, kloppen zij vaak gelijk aan bij een publisher, zij hebben immers een groot netwerk aan de beste schrijvers. Dit geeft je kansen om te werken aan nieuwe muziek van grote artiesten. 

Daarnaast nog een belangrijk voordeel: de publisher neemt de administratieve taken over wat betreft royalty’s. Stel dat een van jouw songs ergens in het buitenland veel is gedraaid op de radio, dan zorgt de publisher ervoor dat al het geld netjes geïnd wordt en terechtkomt bij de rechthebbenden. 

Wanneer stuur je je muziek naar een publisher? 

Als je doel is om uiteindelijk een publishing-deal te tekenen, moet je goed nadenken over een aantal punten. Het allerbelangrijkste is de eerste indruk die je maakt. Publishers krijgen iedere dag tientallen tot honderden mailtjes per dag van songwriters die hun muziek willen presenteren. Zorg dat jij erboven uit springt. Stuur pas je muziek op als je echt zeker weet dat je goed genoeg bent om mee te doen met de top van de industrie. Als je namelijk te vroeg je muziek opstuurt, maak je niet de beste indruk. De eerst volgende keer dat je nogmaals een mailtje stuurt met nieuwe muziek, loop je het risico dat ze je gelijk overslaan. Wees dus geduldig en ga zuinig om met je kansen. 

Doe voordat je zomaar je muziek opstuurt naar allerlei publishers, onderzoek. Kijk goed of het type muziek dat jij maakt ook echt past bij een bepaalde publisher. Als jij als country-artiest je muziek opstuurt naar een hip-hop georiënteerde publisher, komt dat heel onprofessioneel over. Ten eerste ga je daar waarschijnlijk toch niet tekenen en ten tweede; er wordt in deze industrie heel veel met elkaar gepraat. En dat is niet goed voor je imago. Wees dus ook hier zorgvuldig met welke publishers je benadert. 

Om meer te lezen over muziekstudies en hoe u het proces van het ontwikkelen, creëren en verfijnen van opgenomen muziek kunt verbeteren, bezoekt u onze kennisbank over Muziek Studies.

Muziek Studie: Een plaat maken

Het lijkt allemaal zo simpel als je op vrijdag de nieuwe ‘New Music Friday’ playlist aanzet. Elke week, elke dag, tientallen, honderden, duizenden nieuwe liedjes. “Dat moet wel makkelijk te doen zijn dan”, wordt vaak gedacht. Dat valt alleen in de praktijk nog wel wat tegen. Er zit nog heel wat werk in voordat een nieuwe song de ether in kan.

Songwriten

Het klinkt misschien wat overbodig, maar het begint uiteraard bij het songwriten. En hoewel er nog heel wat moet gebeuren voor een song gereleaset wordt, is dit de meest belangrijke stap. Je kunt zoveel nabewerking en promotie doen als je wilt, maar als de song niet goed is, dan gaat het niet werken. Neem hiervoor dus goed je tijd. Veel artiesten schrijven ook meerdere nummers voordat ze wat uitbrengen, zodat ze de beste song kunnen kiezen.

Productie

Dit is niet iets wat je per se zelf hoeft te doen, tenzij je echt een goede producer bent. Denk goed na over wat je in je hoofd hebt voor het liedje; wat voor sound moet het krijgen? Het is belangrijk dat je de juiste producer benadert om jouw liedje te produceren, ook zijn eigen sound ga je terug horen.

Wordt het liedje met live-band of live-elementen opgenomen? Denk dat ook hier goed over na voordat je de muzikanten uitkiest.

Mixing en Mastering

Zodra de productie klaar is en jij er tevreden mee bent, moet de song worden gemixt en gemasterd. Mixing gebeurt om te zorgen dat bepaalde vervelende frequenties niet de overhand nemen en je alle elementen van een productie goed en helder kunt horen. Dit gebeurt per spoor van de productie, dus elk element apart, zodat het samen goed klinkt.

Mastering is het afwerken van de mix in zijn geheel en zorgt ervoor dat de track een constante totaalklank krijgt. Na de mastering is een track klaar om op de radio, tv en streamingdiensten te worden uitgezonden.

Promotie

Zodra je track klaar is om te worden uitgebracht komt het onderdeel ‘promotie’ aan bod. Tegenwoordig is streaming een heel belangrijk onderdeel om je track onder de aandacht te brengen bij het grote publiek. Zorg ervoor dat je je track een paar weken voor de releasedatum hebt aangeleverd bij Spotify, zodat je de tijd krijgt om een pitch uit te voeren naar de playlist curatoren.

Daarnaast kun je overwegen om een plugger in te huren om je song te pitchen bij de verschillende radiozenders.

En uiteraard; zorg ervoor dat je een goeie live show paraat hebt. Niets is namelijk vervelender dan ineens een hit krijgen, maar geen show kunnen spelen. Wees daar op voorbereid!

Om meer te lezen over muziekstudies en hoe u het proces van het ontwikkelen, creëren en verfijnen van opgenomen muziek kunt verbeteren, bezoekt u onze kennisbank over Muziek Studies.

Muziek Studie: Labels

Ook labels zullen langskomen op de Wisseloord Academy om te vertellen over hun werk, voor jou als artiest een ideale kans om jezelf alvast in de kijker te spelen. Maar wat is en doet een label eigenlijk? 

Labels, ook wel platenmaatschappijen genoemd, kun je onderverdelen in twee groepen. De ‘3 Majors’ en de ‘independent’ labels. De majors zijn Sony, Universal en Warner. Deze drie partijen zijn de grootste platenmaatschappijen ter wereld en vertegenwoordigen tezamen het overgrote deel van het marktaandeel. Independent labels zijn alle overige, kleinere, labels. 

Een platenmaatschappij is altijd op zoek naar nieuw onontdekt talent waarmee ze hopen de hitlijsten te kunnen bestormen. Ze bieden deze talenten platendeals aan en helpen ze daarna om muziek te releasen. Dat doen ze bijvoorbeeld door de opname te financieren, de marketing te verzorgen of de distributie van een song in goede banen te leiden. 

Het voordeel van het tekenen bij zo’n platenmaatschappij is dat zij een netwerk hebben die jij niet binnen handbereik hebt. Het is voor hen een simpel taakje om jouw nieuwe single onder aandacht te brengen bij de grootste radio-dj’s van het land, iets wat een niet-getekende artiest allemaal zelf moet regelen. Daarnaast is het opnemen en produceren van een single, EP of album ontzettend duur als je het goed aan wilt pakken. Een platenmaatschappij kan dat voor jou financieren, of gedeeltelijk, afhankelijk van de deal die is gesloten. 

Ook krijg je bij het tekenen een A&R (artist & repertoire) manager aangewezen. Zij helpen jou in alle stappen wat betreft de muzikale ontwikkelingen. Ze geven je feedback over je nieuwste creaties, zorgen dat je met de juiste schrijvers en producers kan samenwerken en kijken met je mee welk van alle nummers het beste is om tot single te promoveren. 

Maar als jij graag een deal wilt tekenen bij zo’n platenmaatschappij is goede muziek alleen niet genoeg. De labels krijgen elke dag ontelbaar veel mailtjes en brieven van beginnende artiesten die maar al te graag bekend willen worden. 

Ga niet lopen pushen, als je geen reactie hebt gehad op je inzending dan ben je waarschijnlijk (nog) niet interessant genoeg. Ga bij jezelf na, wat kan ik verbeteren? Zorg voor een strakke live show, veel optredens en releases zodat je een vaste fanbase opbouwt. Acts die al enigszins tractie hebben onder een (groot) publiek zijn interessanter voor een label dan zich vol te storten op een totaal onbekend talent. Neem dus je tijd, bouw eerst aan je muziek en aan je act. Er is geen reden om te haasten. 

Om meer te lezen over muziekstudies en hoe u het proces van het ontwikkelen, creëren en verfijnen van opgenomen muziek kunt verbeteren, bezoekt u onze kennisbank over Muziek Studies.

Muziek Studie: Ladders en akkoorden

Hoe vind ik de juiste akkoorden bij mijn melodie? Elke melodie is opgebouwd uit een toonsoort, maar hoe vind ik die toonsoort? 

Veel popmuziek begint en eindigt op de tonica. De tonica is het akkoord dat je het gevoel van ’thuis’ geeft. Het is een stabiel akkoord dat je direct zegt: dit klinkt goed en ik ga nergens heen. 

Naast de tonica, ook wel aangeduid met het Romeinse cijfer I, heb je ook nog de dominant en de sub-dominant. 

De dominant, aangeduid met het cijfer V, kan je zien als de tegenpool van de tonica. Het akkoord is gebouwd op de vijfde toon van de toonladder (in de toonladder van A zal dat de E zijn: A-B-C-D-E). Als je goed luistert naar de dominant, hoor je dat hij graag wil oplossen naar de tonica. De spanning tussen de tonica en de dominant is de basis voor harmonische progressies in de meeste muziek. 

De sub dominant, aangeduid met het cijfer IV (of soms II), wordt vaak gebruikt om de afstand tussen de tonica en de dominant te overbruggen. 

De volgende stap is bepalen of je in een mineur of majeur toonsoort zit. Heel kort door de bocht: een mineur toonsoort klinkt droevig, een majeur toonsoort klinkt vrolijk. Echter zijn er tal voorbeelden waar dat niet geldt. 

Een mineurtoonsoort is opgebouwd uit de volgende toonafstanden: heel – half – heel – heel – half heel – heel 

Een majeurtoonsoort is opgebouwd uit de volgende toonafstanden: heel – heel – half – heel – heel – heel – half 

Het valt meteen op dat beide toonladders bestaan uit vijf hele tonen en twee halve tonen. Dat komt omdat ze in de essentie dezelfde toonladder zijn. Ze beginnen alleen op een andere plek. 

Dit wordt duidelijk als je de toonladder van C majeur op een piano speelt. Je gebruikt dan alleen de witte toetsen. Als je de toonladder van A mineur speelt gebruik je óók alleen maar de witte toetsen. In plaats van op de C begin je alleen dan op de A. 

Het schrijven van een goeie melodie en een mooie akkoordenprogressie heeft te maken met spanning en ontspanning. Een track wil niet alleen maar op de tonica blijven hangen. Die wil ergens heen om contrast te maken. Een goeie song speelt met variatie tussen de tonica, de dominant en de sub-dominant en alles daar tussenin. 

Naast de bekende mineur- en majeurladders zijn er veel meer soorten ladders. De bekendste zijn: 

Pentatonisch: Van het Griekse woord penta, dat vijf betekent. Deze ladder heeft maar vijf noten. Veel solo’s in de blues zijn in een pentatonische ladder. Een makkelijk te spelen pentatonische ladder zijn alle zwarte toetsen van de piano. 

Kerktoonladders of modes: een kerktoonladder heeft net als een mineur- en majeur toonladder zeven tonen, maar heeft telkens wisselende toonafstanden. 

Zigeunertoonladder: komt veel voor in Oost-Europese muziek, heeft een melancholisch en smekend karakter. 

Uiteindelijk schrijf je een melodie vaak intuïtief, maar een bredere kennis van toonladders en harmonie zal je net dat extra zetje geven! 

Om meer te lezen over muziekstudies en hoe u het proces van het ontwikkelen, creëren en verfijnen van opgenomen muziek kunt verbeteren, bezoekt u onze kennisbank over Muziek Studies.

Muziek Studie: Intervallen

Intervallen zijn een essentieel onderdeel van muziektheorie. Ze zijn de bouwstenen van melodieën, harmonieën, en akkoordprogressies. 

Intervallen in muziek zijn de afstand tussen twee noten. Een interval kan tegelijk worden gespeeld, net zoals in een akkoord, of na elkaar, zodat het een melodie vormt. 

Intervallen kunnen overweldigend zijn om aan te beginnen. Toch is het nuttig ze te leren, omdat ze je een groot houvast geven bij de muziek die je maakt. Je kan sneller melodieën nazingen, je herkent en maakt sneller akkoordpatronen, en je bedenkt gemakkelijker harmonies op een vocal. 

Elk interval vertelt hoe groot de afstand is tussen de twee noten. De naam, of het nummer, komt van het aantal toonafstanden ze van elkaar zijn verwijderd. 

Net als akkoorden hebben intervallen eigen karakters en klanken. De grote terts uit een majeur akkoord klinkt bijvoorbeeld vrolijker dan de kleine terts die in een mineur akkoord voorkomt. Sommige intervallen hebben geen mineur- of majeur eigenschap. Deze intervallen (de kwart en de kwint) heten dan rein. In het Engels ook wel perfect genoemd. 

De intervallen van een toonladder in C majeur zijn als volgt: 

C              D                             E                      F                            G                   A                       B

prime    grote secunde      grote terts      reine kwart      reine kwint      grote sext      groot septime 

De intervallen van een toonladder in A mineur zijn als volgt: 

A                      B                            C                           D                        E                        F                                 G

prime         grote secunde        kleine terts        reine kwart       reine kwint       kleine sext           groot septime 

Deze toonafstanden zijn diatonische toonafstanden – de intervallen die je vindt in de majeur- of mineurtoonladders. 

Alle 12 toonafstanden in een octaaf heten als volgt: 

Aantal halve tonen Interval 

0 Prime 

1 Kleine secunde 

2 Grote secunde 

3 Kleine terts 

4 Grote terts 

5 Reine kwart 

6 Overmatige kwart / verminderde kwint 

7 Reine kwint 

8 Kleine sext 

9 Grote sext 

10 Klein septime 

11 Groot septime 

12 Octaaf 

Het kan je in de praktijk een grote voorsprong geven om de intervallen te kennen. Je kan dit simpelweg aan de piano doen, of met online tests. 

Een bekende, makkelijkere truc is om de intervallen te koppelen aan de eerste twee noten van bekende melodieën: 

1. Kleine secunde: Jaw’s theme https://www.youtube.com/watch?v=lV8i-pSVMaQ 

2. Grote secunde: Happy Birthday 

3. Kleine terts: Seven Nation Army – The White Stripes: https://www.youtube.com/watch?v=0J2QdDbelmY 

4. Grote terts: When the Saints Go Marching In https://www.youtube.com/watch?v=wyLjbMBpGDA 

5. Reine kwart: Star Wars – The Force Theme https://www.youtube.com/watch?v=HcZ9kQ1h-ZY 

6. Overmatige kwart/verminderde kwint: The Simpson’s Theme https://www.youtube.com/watch?v=jfVBrpIhH60 

7. Reine kwint: Can’t Help Falling in Love – Elvis Presley https://www.youtube.com/watch?v=vGJTaP6anOU 

8. Kleine sext: Nothing Compares 2 U – Sinead O’Connor https://www.youtube.com/watch?v=NAOKzvL8dgk#t=165s 

9. Grote sext: My Way – Frank Sinatra https://www.youtube.com/watch?v=6E2hYDIFDIU#t=6s 

10. Klein septime: The Winner takes it all – ABBA https://www.youtube.com/watch?v=92cwKCU8Z5c#t=127s 

11. Groot septime: Take on me – A-Ha https://www.youtube.com/watch?v=djV11Xbc914 

12. Octaaf: Somewhere Over the Rainbow – Wizard of Oz https://www.youtube.com/watch?v=PSZxmZmBfnU 

Intervallen zijn in de muziektheorie zo belangrijk dat het moeilijk wordt om zonder enige kennis verder te komen. Maar als je alle voorbeelden hierboven eenmaal hebt gehoord ben je al bijna halverwege! 

Om meer te lezen over muziekstudies en hoe u het proces van het ontwikkelen, creëren en verfijnen van opgenomen muziek kunt verbeteren, bezoekt u onze kennisbank over Muziek Studies.